Монголын Хайкугийн Холбооны “Дусал навчис” олон улсын намрын кукайн дүн

Монголын Хайкугийн Холбооноос зохион байгуулсан “Дусал навчис” кукай (хайкун уралдаант наадам) амжилттай зохион байгуулагдаж дүнгээ гаргалаа. Тус наадамд Энэтхэг (2), Израйль, Индонез, Дани, Аргентин (2), Польш, Итали (2), АНУ (2), Тайван Румынь, Шинэ Зеланд, Герман, Монгол 15 улсын 45 хайкуч монгол, англи гэсэн 2 төрлөөр амжилттай оролцлоо. Тус наадамд оролцсон нийт оролцогчиддоо талархлаа илэрхийлье. Ялагчдад халуун баяр хүргэж, цаашдын уран бүтээлийн өндөр амжилт хүсье. Ялагчдад цахим батламжийг цахим шуудангаар илгээнэ. Эхний байр эзэлсэн оролцогчид цахим хаягаар утасны дугааруудаа явуулна уу.

“ДУСАЛ НАВЧИС”намрын кукайн монгол хайкуны ангилалд

оролцсон оролцогчдод өгөх зөвлөмж

Хайку Монголд сүүлийн жилүүдэд эрчимтэй хөгжиж байгаа урлаг билээ. Монголын Хайкугийн Холбоо монголын хайку шүлэгчдийг нэгтгэн хамтдаа хөгжих, монгол хайку шүлгийг дэлхийд сурталчлах зорилготой бөгөөд энэхүү кукай буюу хайкун уралдаант наадмыг дээрх зорилгоор зохион байгуулсан юм. Цаашид уламжлал болгон зохион байгуулна. 

Хайку өөрөө нарийн дэг жаягтай урлаг юм. Тиймээс бид мөн хайку шүлгийн дэг жаяг, олон улсад тогтсон журмын дагуу бичиж сурах нь зүйтэй юм. Тиймээс тус уралдаанд оролцсон нийт оролцогчдод дараах зөвлөмжийг өгч байна.

       1.      Хайку кирежитэй байх ёстой. Олон улсад кирежи буюу зогсоцыг 3 цэг, дундуур зураасаар тэмдэглэдэг бөгөөд зохиогч өөрийн дотоод хэмнэлээ мэдэрч кирежи ашиглан бичих нь зүйтэй. Манай кукайд оролцсон гадаад хайкучдын хайку бүгд кирежи буюу зогсоцтой байгааг анхаарна уу.

       2.      Хайкуны 3 мөрийг дэлхий нийтээр жижиг үсгээр бичдэг уламжлалтай. Тиймээс бид та бүхний хайкуны мөр бүрийг жижиг үсгээр эхлүүлэн бичсэн байгаа.

     3.      Хайку шүлгийн 3 мөр эхний мөр богино, удаах мөр урт, сүүлийн мөр богино хэлбэртэй байгааг мөн анзаарна уу. Учир нь хайку 5-7-5 гэсэн үеэс тогтдог бөгөөд олон хэлэнд ийм хэлбэрийг олон нутагшсан байна.

       4.      Мөн хайкунд олон өгүүлэмж, олон үйл үг ордоггүй, зөвхөн нэг үйл үгтэй байх нь элбэг. Харин мөр бүхэнд өөр өгүүлэмж, үйл үг орсон байгаа нь зохимжгүй мэт байна. Учир нь хайку нэг л агшны илэрхийлэл байдаг.

       5.      Мөн хайкуг бодот туршлагад суурилан бичих хэрэгтэй бөгөөд төсөөлөл, адилтгал, зүйрлэл, амьдчилал, хүншүүлэл зэрэг уран дүрслэлийн аргуудыг хэрэглэдэггүй, тухай үеийн нэгэн агшныг дүрслэн, үйл явдалтай бичдэг.

       6.      Кукай нь мөн өөрийн дүрэм журамтай хайкуны наадам бөгөөд оролцогч илгээсэн хайкугаа хоёрдогч этгээдэд үзүүлэх ёсгүй байдаг, мөн ямар нэг байдлаар нийтлэгдсэн, олны хүртээл болсон хайкугаар кукайд оролцох ёсгүй байдаг. Манай уралдаанд нэг нэгэндээ илэрхий өндөр оноо өгсөн явдал 2 удаагийн кукай дараалан гарч байна. Иймээс дараагийн кукайд иймэрхүү үйлдэл гарвал хасах болохыг мэдэгдье.

Хайкуны талаар монгол хэлээр  илүү дэлгэрэнгүй уншихыг хүсвэл дараах блогоор орж уншина уу. http://shortformpoetryofmongolia.blogspot.com/Хайкун гайхамшигт ертөнцөд хамтдаа байж, хамтдаа хөгжицгөөе. Баярлалаа.

Та бүхнийг хүндэтгэн ёсолсон,

Монголын Хайкугийн Холбооны Удирдах Зөвлөл

КУКАЙН ДҮНГ ЖАГСААВАЛ:

НЭГДҮГЭЭР БАЙР (1)

Пүрэвдоржийн Надалсүрэн

(1-5-1) 14 оноо

сүүлчийн эрвээхий

салхины үзүүрт сарничихлаа!

дусал, дусал навчис...

ХОЁРДУГААР БАЙР (1)

Дагвасүмбэрэлийн Отгонжаргал

(2-2-0) 10 оноо

чимээт орчлоон,
газардах  навчин 
гунигаа хаана нуух вэ?

ГУРАВДУГААР БАЙР (1)

Нэргүйн Түвшинзаяа

(2-1-1)

үдшийн сэвшээ...
навчис зөөлөн  шаргихуйд
нам гүм бутрав

ГУРАВДУГААР БАЙР (2)

П.Эрдэнэчимэг

(2-0-3) 9 оноо

навчис үгүй

нүцгэн модод

нүүрээ будаагүй уулс

ГУРАВДУГААР БАЙР (3)

Амжигийн Мөнхбат

(1-3-0) 9 оноо

хацар шүргэн нисэх 

ганц шаргал навч

хаашаа ингэтлээ яарна вэ?

  

ТУСГАЙ БАЙР (1)

Г. Энх-Амгалан

(1-3-0) 7 оноо

нар дагасан нүүдлийн араас

цацлын сүүн будрах…

анхны цас

ТУСГАЙ БАЙР (2)

Б. Бямбасүрэн 

(0-3-1) 7 оноо

намрын бороо - 

хацар дагах 

нулимс хүртэл хайрна 

Ч.Дагмидмаа 

(1-1-0) 5 оноо

удвал цэцгийн шөнөөр

уулын гөрөөс

манан болж үзэгдвэй... 

Бурмаагийн Батхолбоо

                 (1-1-0)  5 оноо

байван хөх үүлсийн булингартай

балга сар-

усанд хөвнө

Чойжилын Мөнхбаяр

(0-2-1) 5 оноо

тэнгэрт  хийссэн улаан навч

унахдаа цас болж

газар буух 

Батбаяр Мөнхцол

(2-0-1) 5 оноо

намрын хүйтэн шөнө

сөөнгө навч

царгилтана

 С.Оюунтөгс

(0-2-0) 4 оноо

намар намрын өнгө

нэвч шингэсэн моддоос

навчис хийсэн одовч шувууд дуулалдана

  
Билгүүнсар

(0-2-0) 4 оноо

элэг урсан бүсгүйг

аавын хурхираан дарахад

анхны цас чимээгүй

Мөнхбатын Цэрэндулмаа

              (1-0-0)  3 оноо

навч унах чимээ 

надад ч бас сонсдоно

намрын орой

Э. Ганчулуун

(0-1-0) 2 оноо

ойн нуурын

толион тусгалыг

навчис бүрхэн хучина

Анхбаярын Мөнхжин

(0-1-0) 2 оноо

ганц навч үлдлээ

сэтгэл эзгүйрнэ

намар ирлээ. 

Дэчингийн Ганчулуун

             (0-1-0)  2 оноо

навчисаар хучсан

дэлхий нам гүмхэн...

модод нүцгэрчээ

Баярсайханы Хулан

            (0-1-0)  2 оноо

нууранд хэрээ чуулж

навчисаар шуурах нь

намрын улирал аж.

Батсуурийн Бүрэнбилэг

            (0-0-1)  1 оноо

тэнгэрт ерхөг бүжихүй-

тэндээс зурайх  замын төгсгөлд

хадуур хангинана

Батдэлгэрийн Пүрэв

             (0-0-1) 1 оноо

rирвэс хийсэн туяаг
жижиг нүд үл харна ...
навчис унажээ

Дамдингийн Золзодмаа

(0-0-1)1 Оноо

ёзоорыг нь хулгана идчихсэн

туниа муутай хэдэн хөх дэрс

яаж онд орно доо

Зөвхөн энэ удаа оноо аваагүй оролцогчид

Д. Ганхүрэл

борооны өрөөсөн нүдэнд орсон

цасан ширхэгийн тал бие хайлаад

салхины харцнаас навчис болж унана

Л. Отгонбат

моддын дээрээс цас дарна
навчис харин үл мэднэ
сөл нь тасарчээ

Ж. Ганзориг

дусал навчис 

зүрх дэвтээнэ

дурлаж үзсэн юм байна аа би