Mongolian short form poetry HAITS

 Би та бүхэнд Монголын богино хэлбэрийн шүлэг ХАЙЦ-ыг танилцуулж байна.

Хайц бол япон хайкутай төстэй богино хэлбэрийн шүлэг юм. 3 мөртэй. Хайцын хувьд хэлбэр чухал биш. Хайц шүлэг киго, 5 7 5 үетэй байх ч албагүй. Хайцын хамгийн чухал дүрэм бол сэрэл мэдрэмжийн онцлог байдал, түүний философлог чанар юм. Хайц зохиогч гүн ухааны үзлээ, зүрх сэтгэл, шаналал, сэрэл мэдрэмжтэй хослуулан бичдэг. Өөрөөр хэлбэл хүний философи үзэл, сэрэл мэдрэмжийн цогц нийлбэр юм. Мөн энэ нь хүн дотоод мөн чанараа нээж, өөрийгөө олох эрэл хайгуул юм. Монголын залуучууд уудам тал шигээ чөлөөтэй сэтгэх хүсэл эрмэлзэлтэй. Тиймээ тэд бие даасан үзэл бодолтой байдаг. Энэ нь тэдний нүүдэлчин амьдралын уламжлалтай холбоотой байж болох юм. Тиймээс монгол хүн энэ төрлийн шүлгийг маш ихээр сонирхох болсон.

уулс үүлс, навчис 
өлмийн доор 
өө, би сая бурхан болжээ 

А.Содхүү
 
Here I am introducing you Mongolian short form poetry "HAITS"

Haits is one of short form poetry in Mongolia similar with Japanese haiku. It has 3 lines. For haits the form is not important. No kigo, ho 5 7 5 syllables. Most important rule of haits is author's feeling and sensation specialty and its philosophic quality. Haits should reflect the human philosophic aspects, combining author's soul and affliction. Otherwise it is the complex of philosophic aspect and feeling. It is the search to find himself from the inside conscience
Mongolian youths have a desire to feel free like our large steppe. So they have independent concepts. It is maybe because of our traditional nomadic life.
So, Mongolian people like much this kind of poetry. 


mountains, clouds, leaves
under my tiptoes
oh, i became God ere-while!

A. Sodkhuu